Meer dan mooi
Al duizenden jaren geleden werd goud als een kostbaar metaal beschouwd. Het werd toen vooral decoratief gebruikt, waarbij de glans en duurzaamheid van goud ervoor zorgde dat het gekoppeld werd met goden en personen met hoog aanzien. Zo werden gouden sieraden gedragen om rang en rijkdom te laten zien in de Middeleeuwen. Egyptenaren gaven het mee aan hun farao’s in het graf. Maar hier bleef het voor hen er niet bij. Egyptenaren dachten dat de aanwezigheid van goud in het lichaam je jonger zou kunnen maken en namen het dan ook werkelijk in.
Nu blijkt dat de Egyptenaren er niet helemaal naast zaten. Goud heeft namelijk zowaar een functie in het lichaam. Het schijnt een rol te spelen in het gezond houden en het onderhoud van de gewrichten. Daarnaast is goud een goede geleider en is dan ook belangrijk bij het doorgeven van elektrische signalen. Jammer genoeg is er niet veel van aanwezig in ons lichaam: maar 0,2 milligram bij een gemiddeld lichaamsgewicht van 70 kilogram. Waar je 40000 man nodig hebt voor het maken van een souvenir van 8 gram, zou je (gevonden door een snelle zoektocht op het internet) 'maar' iets van 359 man nodig hebben voor het maken van een stalen zwaard van het ijzer in hun bloed.
Naast het mooie uiterlijk van goud, is het ook nog eens een stabiel atoom en roest en slijt het ook niet. Daarnaast heeft goud het vermogen om chemische reacties te katalyseren of sneller te laten verlopen. Deze eigenschappen maken goud een interessant element waardoor onderzoekers zijn gaan nadenken over het gebruik van goud in hun studies tegen bepaalde ziektes.
Gouden injecties
Zo waren injecties met goud een van de eerste behandelingen voor reumatoïde artritis, een auto-immuunziekte waarbij gewrichtsontstekingen ontstaan. Therapie met goud behandelt de symptomen en kan bovendien de schade aan gewrichten voorkomen. Met gouden injecties wordt bedoeld dat er colloïdaal goud wordt gebruikt, een suspensie met daarin elektrisch geladen gouddeeltjes. Hoe goud precies werkt tegen de ziekte is niet bekend, er wordt gedacht dat het de abnormale immuunreactie aanpakt. Echter werkt deze therapie niet voor iedereen en krijgt een derde deel van de gebruikers last van bijwerkingen, waardoor gouden injecties nog nauwelijks worden gebruikt. In plaats daarvan worden nu veiligere en effectievere therapieën gebruikt, die beter getolereerd worden.
Nanotechnologie
Goud schijnt echter wel bruikbaar te zijn op een andere manier, namelijk bij nanotechnologie. Deeltjes op nanoschaal, zogenaamde nanodeeltjes of nanopartikels, kunnen voor meerdere doeleinden gebruikt worden, zoals het brengen van medicijnen op de juiste plekken in het lichaam.
Sinds kort blijkt dat goud ook hiervoor een geschikt element is, aangezien gouden nanodeeltjes een groot oppervlak hebben en makkelijk kunnen binden aan veel eiwitten of medicijnen.
Naast het specifiek brengen van medicijnen in de cel, wordt er ook gedacht aan het gebruik van gouden nanodeeltjes voor het behandelen van kanker. Dit kan op verschillende manieren. Eén hiervan is het gebruik van gouden nanodeeltjes met infrarood licht. Zo is er een studie gedaan waarbij een muis met een tumor een injectie kreeg van nanodeeltjes. Deze nanodeeltjes waren zo bewerkt dat er antilichamen op zaten waarmee de tumorcellen herkend konden worden. Nadat de nanodeeltjes bij de tumorcellen waren gekomen, kon er met infrarood licht op de tumor worden geschenen. Doordat gouden nanodeeltjes resoneren wanneer ze door infrarood licht geraakt worden, kan er met het richten van licht op de tumor ervoor worden gezorgd dat de nanodeeltjes in de kankercellen verhitten en de tumorcellen dood worden gemaakt. De kankercellen gaan dood doordat verhitting van nanodeeltjes voor verdamping van water in de cel zorgt, wat kleine bubbels creëert die gauw groter worden en uitbarsten, waardoor de kankercel uit elkaar wordt gescheurd.
Dus, goud is toch waardevoller dan je in eerste instantie zou denken. Mogelijk speelt het later een belangrijke rol voor het leveren van medicijnen in het lichaam. Als men het gebruik van gouden nanodeeltjes voor gebruik tegen tumoren optimaliseert en dit toepasbaar kan maken voor de mens, zou dit een ideale oplossing zijn voor het behandelen van kanker zonder gezonde cellen aan te tasten.