Ergens op de Galapagoseilanden leefde het eenzaamste dier ter wereld. Lonesome George, een Pinta Island Tortoise (soort reuzenschildpad), was een lange tijd de enige overlevende van zijn soort. In de laatste jaren voor zijn dood werd hij dan ook ‘het zeldzaamste dier ter wereld’ genoemd. Hij was het symbool voor de strijd voor natuurbescherming. Na zijn dood in 2012 is de Pinta Island Tortoise officieel uitgestorven.
Maar de Pinta Island Tortoise is niet de enige diersoort die in de laatste decennia is uitgestorven. Ook de West-Afrikaanse zwarte neushoorn, Javaanse tijger, Japanse zeeleeuw, Saudigazelle en Javaanse kieviet stierven in de laatste 40 jaar uit, om zo maar een klein deel te noemen. Sterker nog, er sterven sinds 1600 zoveel diersoorten uit, dat sommige biologen het de zesde massa-extinctie in de wereldgeschiedenis noemen. Wat deze massa-extinctie anders zou maken dan vorige extincties, is dat deze vrijwel geheel aan de mensheid te danken is. Jagen, stropen, overbevissing, vernietigen van habitat en klimaatverandering zijn slechts een paar van de vele oorzaken van deze massa-extinctie.
En die vele problemen zijn nog lang niet opgelost, want IUCN heeft welgeteld 7600 diersoorten op de ‘bedreigd’ lijst staan en 5100 op de lijst met diersoorten in kritieke toestand. Dit betekent dat er in de komende jaren nog veel diersoorten zullen uitsterven. Helaas staan ook lang niet alle diersoorten zo in de spotlight als de zwarte neushoorn, de Javaanse tijger of de pandabeer, want veel van de diersoorten zijn relatief onbekend en daarom minder interessant voor het publiek. Met name amfibieën staan er erg zwak voor, een derde wordt met uitsterven bedreigd.
Maar gaat het echt alleen maar slecht? Het is waar dat de mens verantwoordelijk is voor grote veranderingen op de aarde, maar die zijn niet allemaal slecht. Sommige diersoorten krabbelen terug van de (door de mens gemaakte) afgrond. Heel recentelijk nog werd de status van de sneeuwluipaard bijgesteld van ‘bedreigd’ naar ‘kwetsbaar’. Deze diersoort werd al sinds 1972 door IUCN als bedreigd beschouwd, maar door intensieve herstelprogramma’s kon de afname van de sneeuwluipaard afgeremd worden. Natuurlijk is de diersoort nog lang niet veilig, maar het geeft wel aan dat de mens ook nog goede dingen kan doen met de natuur, niet alleen vernietigen.
Nu is het uitsterven van een diersoort voor veel mensen niet super interessant, want veel mensen hebben wel belangrijkere dingen aan hun hoofd dan een kikkersoort die ergens in de Amazone aan het verdwijnen is. We hebben huur, cijfers, vrienden en familie waaraan gedacht moet worden, dus waarom zou jij je bekommeren om die kikker? Wij mensen hebben iets bereikt dat niet heel veel diersoorten kunnen. In plaats van ons aan te passen aan de steeds veranderende omgeving, hebben wij onze omgeving drastisch aangepast aan onze levenswijze. De menselijke populatie is nog steeds groeiende, en daarmee komt dat er steeds meer voedsel verbouwd moet worden, steeds meer vis gevangen moet worden en steeds meer energie verbruikt moet worden. Dit gaat bijna altijd ten koste van de leefomgeving van die diersoorten. Om die reden zijn vrijwel alle mensen op deze planeet voor een deel verantwoordelijk voor wat er met die diersoorten gebeurt.
Wellicht niet genoeg om direct tot actie over te gaan, maar het is in ieder geval stof tot nadenken.
